2 Mayıs 2010 Pazar

Halk Edebiyatının Temsilcileri

YUNUS EMRE
ü     Engin hoşgörüsü, insan sevgisiyle sadece bizim değil bütün dünyanın beğenisini kazanmış eşsiz bir şair, fikir adamıdır.
ü     İlahi aşkı ve insan sevgisini eserlerinde işlemiştir.
ü     Hem aruzu hem de hece veznini kullanmıştır.
ü     Şiirlerinde dili oldukça sadedir, zamanının halk dilini kullanmıştır.
ü     Nazım biçimi olarak “ilahi”yi seçmiştir. 
ü     “Risalet’ün Nushiye (Nasihatlar Kitabı) ve Divan” adlı kitabı vardır.

PİR SULTAN ABDAL
ü   Halk edebiyatında lirik şiirin öncülerindendir.
ü   Halk içinde çok sevildiği için isimsiz birçok şiir onun adında yayımlanmıştır.
ü   Tasavvufu, halkın anlayışıyla birleştirmiştir.
ü   Bütün şiirlerini hece ölçüsüyle yazmıştır.
ü   Dili oldukça sadedir.
ü   Bektaşi tarikatına mensup olduğu için “nefes”leri ünlüdür.


HACI BEKTAŞI VELİ
ü     Bektaşi tarikatının kurucusudur
ü     Büyük bir bilgindir.
ü     Orta Anadolu’da etkin olmuştur.
ü     Malakat”adlı Arapça eseri ünlüdür.
KAYGUSUZ ABDAL
ü   Kendisinden önceki şairlerden etkilenmiştir.(Özellikle Yunus’tan)
ü   Hem hece hem de aruz veznini kullanmıştır.
ü   Alaylı, nükteli, eleştirili şiirler yazmıştır.
ü   Edebi yazıları da vardır.
ü   Budala-name, Mugaalet-name”adlı eserleri vardır.

KAYIKÇI KUL MUSTAFA
ü     17. yüzyılın önemli yeniçeri şairlerindendir.
ü     Kahramanca şiirleriyle tanınmıştır.
ü     “Genç Osman” destanıyla tanınmıştır.
ü     Divan şiirinden etkilenmemiştir.
KÖROĞLU
ü     Başkaldırının, isyanın şairidir.
ü     Din dışı konularda şiirler yazmıştır.
ü     Sultan Murat (II.) zamanında savaşlara katılmıştır.
ü     Köroğlu adlı halk kahramanıyla aynı adı ve özellikleri taşıdığı için ikisi aynı kişi olarak anılmıştır.
DADALOĞLU
ü     Toroslar bölgesinde yaşamış.
ü     Devlet yönetiminin aşiretiyle olan mücadelesi üzerine söylediği:
“ferman padişahınsa dağlar bizimdir”dizelerinin nakarat olarak kullanıldığı şiiri oldukça beğeni toplamıştır.
ü       Varsağı , semai ve destanları meşhurdur.
ü       Türküler yazmıştır.
KARACAOĞLAN
ü     Şiirlerini sade bir dille yazmıştır.
ü     Hece ölçüsünü ustalıkla kullanmıştır.
ü     Saz şairliğinin piri sayılır.
ü     Din dışı konularda yazmıştır.
ü     Koşmaları oldukça sevilmiştir.
ü     Kuvvetli lirik egemenliği hâkimdir şiirlerine.
ü     Anadolu’yu at sırtında gezip şiir söylemiştir.
ÂŞIK ÖMER
ü     İyi bir eğitim almamasına karşın şairler arasında yeteneğiyle kendine en üstte yer edinmiştir.
ü     Devrinin idarecilerini, dinini görünüş için yaşayanlarını eleştirmiştir.
ü     Aruzu kullanmıştır. Ancak hece ölçüsünde asıl karakterini bulmuştur.
DERTLİ
ü     18. yüzyılın sonlarında yaşamıştır.
ü Hem hece hem de aruz ölçüsünü kullanmıştır.
                Lirik koşmalarıyla tanınmıştır.
ü Divan ‘ı taş baskıyla basılmıştır. 

EMRAH
ü     Erzurumludur.
ü     Divan edebiyatından etkilenmiştir.
ü     Gazel, murabbalar yazmıştır.
ü     Koşma ve semaileriyle tanınmıştır.

GEVHERİ
ü    İnce bir söyleyiş, derin bir bilgi içeren şiirleri halk arasında çok sevilmiştir.
ü    Divan edebiyatında etkilendiği için mazmun ve yabancı sözcükleri çokça etkilenmiştir.
ü    Koşmaları ve taşlamaları oldukça ünlüdür.
BAYBURTLU ZİHNİ
ü    Divan edebiyatına çokça dalmaya çalışmıştır.
ü    Saz şairi olarak ün kazanmıştır.
ü    Divan’ı, Sergüzeşt-name”adlı kitapları vardır.

ÂŞIK VEYSEL
ü    Çocuk yaşta kör olması ona derin bir duygu zenginliği vermiştir.
ü    Yurt, insan ve toprak sevgisini iliklerine kadar hisseden, bunu şiirlerinde işlemiştir.
ü    Halk edebiyatının ve son dönem edebiyatımızın usta şairlerindendir.
ü    Sivas Şarkışla   Sivri alan köyünde doğmuş ve yaşamıştır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder