27 Nisan 2010 Salı

Anonim Halk Şiiri: Mani

MÂNİ: Halk şiirinde en küçük nazım biçimidir. Yedi heceli dört dizeden oluşur. Uyak düzeni aaxa şeklindedir. Birinci ve üçüncü dizeleri serbest, ikinci ve dördüncü dizeleri uyaklı mâniler de vardır (xaxa).

Mânilerin ilk iki dizesi uyağı doldurmak ya da temel düşünceye bir giriş yapmak için söylenir. Temel duygu ve düşünce son dizede ortaya çıkar. Başlıca konusu aşk olmakla birlikte bunun dışında türlü konularda da yazılabilir.

Le beni eyle beni ..................İpek yorgan düreyim
Elekten ele beni ....................Aç koynuna gireyim
Alacaksan al artık ................Açıldıkça ört beni
Düşürme dile beni ................Var olduğun bileyim

Birinci dizesi yedi heceden az olan mâniler de vardır. Dizeleri cinaslı uyaklarla kurulduğu için böyle mânilere “Cinaslı Mâni” ya da “Kesik Mâni” denir.

Bugün al ............ ......... Sürüne
Yârim giymiş bugün al .... Madem çoban değilsin
Şâd edersen bugün et ..... Ardındaki sürü ne
Can alırsan bugün al ......Ben bir körpe kuzuyum
.......Al kat beni sürüne
.......... Beni böyle yandıran
........... Sürüm sürüm sürüne

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder